انتشار گازهای گلخانه ای و تحلیل حساسیت مصرف انرژی در تولید گندم در نوراباد ممسنی استان فارس

امروزه بخش کشاورزی به منظور پاسخگویی به عرضه بیشتر غذا برای جمعیت در حال افزایش و تهیه ی مواد مغذی کافی و مناسب، به شدت انرژی بر شده است. نگرانی های مربوط به حفاظت از سوخت های فسیلی و انتشار گازهای گلخانه ای منجر به افزایش تحقیقات بر روی توازن انرژی در سیستم های تولید گیاهان زراعی شده است. این پژوهش به منظور ارزیابی انتشار گازهای گلخانه ای و تحلیل حساسیت مصرف انرژی در تولید گندم در شهرستان نورآباد ممسنی استان فارس انجام شده است. داده ها به روش عملیات میدانی و تکمیل پرسش نامه جمع آوری گردید. تکمیل پرسش نامه ها به شیوه ی مصاحبه ی حضوری در مزارع صورت گرفت. انرژی های ورودی در بخش کشاورزی شامل نیروی کار انسان، ماشین آلات، آب آبیاری، بذر، سوخت دیزل، الکتریسیته، کود شیمیایی و سموم کشاورزی می باشد. در این تحقیق با محاسبه مصرف انرژی ورودی و مشخص شدن سهم نهاده ها در تولید گندم در دو حالت آبی و کشت دیم، اثرات این ورودی ها در تولید و انتشار گازهای گلخانه ای و مقایسه آن، در هر دو روش مشخص گردید. رابطه بین مصرف نهاده ها و انتشار گازهای گلخانه ای با استناد به منابع مشخص شد. پس از بررسی های انجام شده مشخص شد که بیشترین میزان انرژی های ورودی در سیستم تولید گندم دیم به ترتیب مربوط به نهاده های کود اوره، بذر مصرفی و سوخت با میزان 12823/74، 74/ 4061 و 3132/56 مگاژول در هکتار بود و بیشترین میزان انرژی های ورودی در سیستم تولید گندم آبی نیز به ترتیب مربوط به کود اوره، الکتریسیته و سوخت با میزان 33511/8، 7994/45 و 4772/68 مگاژول در هکتار بود. سپس با تجزیه و تحلیل داده ها سهم مصرف نهاده ها در تولید و انتشار گازهای گلخانه ای در شهرستان نورآباد ممسنی تعیین گردید. بررسی ها نشان داد که بیشترین میزان انتشار گازهای گلخانه ای در سیستم تولید گندم دیم به ترتیب مربوط به کود اوره و سوخت با میزان 275/1 و 227/52 مگاژول در هکتار و بیشترین میزان انتشار گازهای گلخانه ای در سیستم تولید گندم آبی به ترتیب مربوط به کود اوره و سوخت با میزان 718/9 و 346/65 مگاژول در هکتار بود. در نهایت با تجزیه و تحلیل داده ها به منظور تعیین رابطه میان انرژی ورودی و عملکرد از تابع تولید کاب- داگلاس استفاده شد. پس از برسی ها انجام شده مشخص شد که بیشترین میزان mpp یا بهره وری نهایی در سیستم تولید گندم دیم به ترتیب مربوط به ماشین آلات و کود اوره با میزان 1/32 و 1/15 بود و بیشترین بهره وری نهایی در سیستم تولید گندم آبی به ترتیب مربوط به کود پتاس، ماشین آلات و سوخت با میزان 1/81، 1/22 و1/12و کمترین بهره وری مربوط به علف کش با میزان0/33- می باشد.